การตรวจที่ถือเป็นมาตรฐานสำหรับค้นหาโรคนี้คือการตรวจสมรรถภาพหัวใจ ด้วยการวิ่งสายพานเป็นวิธีการตรวจสมรรถภาพของระบบไหลเวียน ระบบหายใจ และระบบกล้ามเนื้อโดยรวมที่ตอบสนองต่อการออกกำลังกาย ถูกนำมาใช้บ่อยในการตรวจหาความผิดปกติของระบบหัวใจและหลอดเลือดที่ตรวจไม่พบในขณะที่ร่างกายหยุดพักหรือไม่ได้ออกกำลังกายอย่างหนัก
ซึ่งจะทดสอบได้ว่า ในขณะที่ออกกำลังกายหัวใจจะมีความต้องการในการใช้ออกซิเจนจากเลือดเพิ่มมากขึ้น จะเกิดภาวะหัวใจขาดเลือดขึ้นหรือไม่ หากผู้ป่วยมีภาวะหลอดเลือดที่ไปเลี้ยงหัวใจตีบตันอยู่ ก็จะทำให้เลือดไปเลี้ยงกล้ามเนื้อหัวใจได้ไม่เพียงพอ จะมีผลทำให้คลื่นไฟฟ้าหัวใจเปลี่ยนแปลงไป บางรายจะเกิดอาการเจ็บจุกแน่นหน้าอก และอาจเป็นอันตรายได้ โดยเฉพาะหากผู้ป่วยไม่เคยทราบมาก่อนว่าเป็นโรคหัวใจอยู่ โรคหลอดเลือดหัวใจตีบ เมื่อก่อนอาจจะเป็นเรื่องของผู้สูงอายุเท่านั้น แต่ในทุกวันนี้เกิดขึ้นได้กับผู้ที่มีอายุน้อยลงเรื่อยๆ จนกลายเป็นสาเหตุของการเสียชีวิตอันดับต้นๆ ของประชากรโลกรวมทั้งในประเทศไทยด้วย และโรคนี้มีความสัมพันธ์กับผู้เป็นเบาหวานเป็นอย่างมาก เป็นภาวะแทรกซ้อนที่พบบ่อยในผู้ที่เป็นเบาหวานมานานและมีการควบคุมระดับน้ำตาลไม่ดีพอ ทำให้เกิดความเสื่อมของหลอดเลือดแดงทั่วร่างกาย เห็นได้จากการเสียชีวิตส่วนใหญ่ในผู้ป่วยเบาหวานเกิดจากโรคหลอดเลือดหัวใจ ซึ่งเป็นอัตราการตายที่สูงกว่าผู้ที่ไม่เป็นเบาหวานถึง 7 เท่า